Studenten ontwerpen circulair voor toekomstige Bouwcampus in Diepenbeek

De klassieke manier van bouwen – waarbij afbraak en renovatie leidt tot enorme hoeveelheden nagenoeg waardeloos puin – is onhoudbaar. Daarbij komt ook nog de steeds stijgende vraag naar nieuwe materialen met bijhorende CO2-uitstoot. Circulair bouwen toont ons de uitweg: door het flexibel en demonteerbaar ontwerpen van gebouwen maken we herbruikbaarheid en reparatie mogelijk. Binnen het nieuwe leer- en onderzoeksproject Circulab, een samenwerkingsproject met POM Limburg, Confederatie Bouw Limburg en UHasselt, zijn studenten 3e jaar architectuur en industriële ingenieurswetenschappen van UHasselt aan de slag gegaan met circulair ontwerpen.

Circulair bouwen voor een duurzame toekomst: de bouw is er klaar voor

Chris Slaets, gedelegeerd bestuurder – directeur Confederatie Bouw Limburg: “Dankzij circulaire principes in de bouw kunnen we vandaag meer dan 60 % van al het afval dat we als samenleving produceren nuttig hergebruiken. De bouw heeft immers niet stil gezeten. Zo recycleren we vandaag reeds meer dan 90 % van het bouw- & sloopafval. Binnen dit segment horen we daarmee bij de koplopers van Europa. Maar er is nog heel wat marge voor verbetering richting hoogwaardige recyclagetoepassingen. Om de kringloop verder te sluiten, is gedegen tracering en vertrouwen in bouwafval als grondstof cruciaal. Daar zetten vandaag duizenden bouwprofessionals op in. Uit een bevraging (2020) blijkt dat Limburgse bedrijven hiervoor klaar zijn: 71% van de bouwbedrijven geeft aan bezig te zijn met duurzaamheid, en 80% investeert reeds in innovatie en transformatie. De bouw wil bijdragen aan de duurzame toekomst van Vlaanderen. Niet alleen zal circulair bouwen leiden naar een efficiënt en effectief gebruik van hulpbronnen maar vooral economische, sociale én ecologische (meer)waarde creëren of minstens behouden.”

Gedeputeerde voor Economie en voorzitter van POM Limburg Tom Vandeput: “Een duurzamer Limburg is één van de centrale prioriteiten in het SALKturbo-plan. We moeten nu voorsprong nemen op de klimaatuitdaging, met een Limburgse Green Deal die gestoeld is op onze eigen innovatiekracht. De evolutie naar een meer circulaire bouwsector levert een enorme ecologische winst op, maar creëert tegelijkertijd extra werkgelegenheid. Limburg moet dus dé koploper worden inzake circulair bouwen. De spil van deze transformatie wordt de nieuwe Bouwcampus in Diepenbeek, waar innovaties in de bouwsector zullen ontstaan. Daarnaast starten we samen met de Limburgse stakeholders met de uitbouw van een ecosysteem rond circulair bouwen. We werken hiervoor op drie sporen: inspireren van de sector via netwerk- en matchmakingevents, expertiseopbouw door begeleiding en advies, en het stimuleren van innovatie door hefboomprojecten.”

Studenten UHasselt presenteren circulaire ontwerpen ‘Circulab’
Circulab is een samenwerkingsproject tussen POM Limburg, Confederatie Bouw Limburg en UHasselt, gefinancierd door OVAM en Vlaanderen Circulair in het kader van de laatste call Circulaire Bouweconomie.

“De eerste stenen van de circulaire gebouwen van de toekomst worden vandaag op de schoolbanken van de UHasselt gelegd. Deze studenten schrijven met Circulab vandaag het eerste hoofdstuk van een prachtig verhaal over hergebruik, recyclage en over minder afval en CO2-uitstoot met Vlaanderen als decor en Limburg als hoofdrolspeler. Dergelijke projecten die Vlaanderen verder op de kaart zetten als voorloper in de circulaire economie kunnen op al mijn steun rekenen”, zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.

Afgelopen maanden zijn de verschillende projectpartners samen met studenten al hard aan de slag gegaan. In dit project wordt circulair bouwen onderzocht vanuit verschillende invalshoeken: zowel op vlak van het ontwerp, het bouwtechnische, juridische als economische aspect. Als businesscase wordt het Circulab naar voorgeschoven, een nieuw onderzoeks- en valorisatiecentrum op de Bouwcampus in Diepenbeek. De oefening van de studenten concretiseert hoe Circulab een leer- en onderzoekstraject koppelt aan een circulair ontwerp- en bouwproces.

“Voor onze studenten architectuur en industriële ingenieurswetenschappen was Circulab een heel mooie kans om ervaring op te doen rond circulair bouwen. Door ontwerpenvoorstellen uit te werken voor het nieuwe centrum op de Bouwcampus in Diepenbeek, raakten ze vertrouwd met circulair bouwen en gingen ze er zelf innovatief mee aan de slag. Een ervaring die hen zeker in hun latere carrière een voorsprong zal geven, want circulair bouwen is echt de toekomst voor de bouwsector”, zegt dr. arch. Bart Janssens, docent aan de faculteit Architectuur en Kunst, UHasselt.

Grotere Limburgse circulaire ambities
Dit project staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van een grotere visie rond circulair bouwen. Met verschillende partners worden duurzame acties rond circulair bouwen ondernomen. Deze unieke samenwerking betekent immers een hefboom voor de effectieve uitbouw van circulair bouwen. De ambitie is namelijk om op deze locatie een circulair toonbeeld uit te bouwen voor de regio, Vlaanderen én Europa. Dit gebeurt op diverse manieren: verdere multidisciplinaire samenwerking rond circulair bouwen wordt gestimuleerd en verschillende expertises worden samengebracht en versterkt. De droom is zelfs om een onestopshop rond circulair bouwen te ontwikkelen. Een lokale insteek, die vooral ook als Vlaams voorbeeld kan dienen om samen de Vlaamse geformuleerde ambities waar te maken.